
Автор
Remigiusz Ryziński — новинки
-
Hiacynt. PRL wobec homoseksualistów Remigiusz Ryziński
ISBN: 8381913748 Год издания: 2021 Издательство: Czarne Язык: Польский Na podstawie wielu dokumentów, ipeenowskich teczek, archiwów i wreszcie rozmów ze świadkami Ryziński zrekonstruował przebieg zdarzeń związanych z akcją Hiacynt. A raczej akcjami, bowiem chodzi tu o trzy operacje polskich służb z lat 1985-87. Autor starał się obok historyczno-archiwistycznej narracji odmalować przejmująco sytuację osób homoseksualnych w Polsce Ludowej.
Geje w PRL-u byli celem służb w zasadzie od 1954 roku. Zdawali się idealnymi kandydatami na współpracowników: wstyd przed ujawnieniem ich orientacji był tak duży, a lęk ta silny, że łatwo było ich złamać i przekonać do współpracy. W tym celu esbecja gromadziła informacje o nich, zwłaszcza w dużych miastach, by móc wygodnie sięgnąć po obciążające dowody w razie potrzeby. Równolegle trwała wieloletnia kampania medialna, pokazująca gejów jako element groźny obyczajowo, zdrowotnie, społecznie i politycznie.
Autorowi udało się dotrzeć do ciekawych bohaterów. Na szczególną uwagę zasługuje pewnie historia Waldemara Zboralskiego, ofiarę akcji Hiacynt, działacza LGBT po 1989, bohatera słynnego filmu Homopl z 2008 roku, który niedawno przeszedł duchową przemianę, nawrócił się, "wyrzekł" swojej orientacji i został bohaterem TV Trwam. Zboralski był kluczowym świadkiem w zakończonej fiaskiem kampanii o uznanie akcji Hiacynt za zbrodnię komunistyczną - IPN uznał, że milicja działała zgodnie z ówczesnym prawem.
Problemem z punktu widzenia śledztwa, o jakie pokusił się autor, pozostaje fakt, że choć w archiwach IPN znajdują się informacje o inwigilowaniu osób homoseksualnych (autor dotarł do kilku list, na których znajduje się co najmniej kilkaset nazwisk w tym Iwaszkiewicza, Andrzejewskiego, Białoszewskiego czy Waldorffa), to na razie nie ma możliwości przejrzenia teczek osobowych sporządzonych bezpośrednio po nalotach w ramach akcji Hiacynt. Tajemnicą pozostaje, czy zostały zniszczone, a może znajdują się w archiwach komend policyjnych jako spadek po poprzednim systemie. Dostęp do dokumentów, które mogą, choć nie muszą być teczkami Hiacynta, został zastrzeżony na 70 lat - Komenda Główna Policji otworzy te archiwa w 2057.
Książka jest wielowątkowa i narracyjnie złożona. Autor sięga po kilka konwencji, by opisać dawną rzeczywistość, od reportażu śledczego, przez narrację czysto historyczną, po opowiadanie, które służy zarysowaniu realiów i bardziej angażuje. Ryziński nie unika odniesień do współczesności, wierząc, że tamten stosunek do mniejszości, postrzeganej jako podejrzana, kryminogenna i wywrotowa, nie należy wcale do przeszłości. -
Foucalt w Warszawie Remigiusz Ryziński
ISBN: 9788393811204 Год издания: 2017 Издательство: Dowody na Istnienie Язык: Польский Warszawa 1958. Szare ulice, na każdym kroku milicja. W mieście pojawia się mężczyzna o niebanalnej urodzie i światowych manierach. Wynajmuje mieszkanie, zaczyna pracę, wieczorami wychodzi albo przyjmuje u siebie.
Ilu mężczyzn składało o nim raporty? Na ilu SB zbierała informacje? Czy istnieją różowe teczki? Kogo kochał najbardziej i kto zdradził go najboleśniej? Jak wyglądało jego życie na co dzień i dlaczego naprawdę musiał wrócić do Francji? I wreszcie – kim był jego legendarny kochanek?
Nieznana historia Michela Foucault, wielkiego francuskiego filozofa, który przez rok przebywał w Polsce i pozostawił po sobie dopiero dziś odkryte ślady. Teczki SB, które nie miały ujrzeć światła dziennego. Pamięć ludzi, którzy go znali i dla których dużo znaczył. Wspomnienia, fakty, dokumenty.
Śledztwo, którego efektu nikt się nie spodziewał.