Шандор Мараи - все книги по циклам и сериям | Книги по порядку

Księga ziół ukazała się po raz pierwszy w Budapeszcie w roku 1943 i jest obok Żaru (1942) najpopularniejszą na Węgrzech książką Sándora Máraiego. W ustępie otwierającym ten wielkiej urody i mądrości zbiorek przemyśleń, refleksji, wskazówek, prawd elementarnych, ale też paradoksów autor napisał: „...ta książka będzie taka, jak dawne zielniki, które prostymi przykładami pragnęły odpowiedzieć na pytanie, co trzeba robić, gdy kogoś boli serce albo gdy Bóg go opuścił”. I jak w starych herbariach, gdzie banalny listek sąsiaduje często z efektownym kwiatem, pełnym egzotycznego piękna, tak tutaj znajdujemy obok myśli prostych, czasem nawet błahych – rozważania i sądy, których nie powstydziłby się najgłębszy filozoficzny umysł, i sformułowania godne najbardziej wyrobionych piór.

En 1939, un pianiste hongrois est hospitalisé à Florence, victime d'un mal mystérieux. Pendant trois mois, en proie à de grandes souffrances, il repense à la relation passionnelle qu'il entretient avec une femme mariée, tandis qu’au dehors la guerre se déchaîne. Réflexion subtile sur l'impuissance de l'artiste, l'amour instrument de vie et de mort, mais aussi sur le don de soi et la générosité qui sauve, La Sœur, écrit juste après Les Braises au lendemain de la Seconde Guerre mondiale, est le dernier livre publié par Márai en Hongrie avant son exil. Toute la réussite du texte consiste dans ce combat d'un homme d'abord arrogant et sûr de lui, qui découvre dans la douleur les moyens de se comprendre, de se transformer, et de se guérir.

Wybitna powieść Sándora Máraiego, powstała w latach 40-tych. Ten utwór autor cenił w swojej twórczości najwyżej. Dramatyczna opowieść o spotkaniu po latach dwóch przyjaciół, Polaka i Węgra, którzy odkrywają bolesną tajemnicę, dotyczącą zdrady nieżyjącej już żony jednego z nich. Na podstawie książki powstał na Węgrzech film ze znakomitymi kreacjami aktorskimi.

Pierwsze wydanie tomu felieton?w Kronika Niedzielna (Vas?rnapi Kr?nika) S?ndora M?raiego ukazało się nakładem wydawnictwa R?vai, Budapeszt 1943; pierwsze wydanie powojenne – Akad?miai-Helikon Kiad?, 1994 roku.
&t;br/&t;Kronika Niedzielna to autorski wyb?r felieton?w S?ndora M?raiego, publikowanych od grudnia 1936 do stycznia 1943 roku w dzienniku Pesti Hirlap, w prestiżowej rubryce stworzonej przez Ferenca Moln?ra, następnie wiele lat prowadzonej przez Dezső Kosztol?nyiego, innego wybitnego pisarza węgierskiego. Zaproszenie do wsp?łpracy z Pesti Hirlap M?rai przyjął jako niewątpliwy zaszczyt, ale też ogromne wyzwanie. Pozbawione pośpiesznej powierzchowności, niezwykle błyskotliwe i wyjątkowo przenikliwe teksty szybko przyniosły mu uznanie czytelnik?w.
&t;br/&t;Kronika Niedzielna jest osobistym komentarzem M?raiego do bieżących wydarzeń politycznych i zjawisk społecznych w przededniu wybuchu i w latach drugiej wojny światowej. M?rai stawia pytania o szanse oraz zagrożenia dla Węgier, zastanawia się nad powojenną przyszłością, przewiduje możliwość podziału Europy na Wsch?d i Zach?d, oddzielone od siebie żelazną kurtyną. Wskazuje na niepewny los małych kraj?w, zmuszonych do walki o zachowanie tożsamości. Podkreśla, że dla ocalenia dziedzictwa i tradycji Europy niezbędna jest solidarność wszystkich narod?w tworzących jej wsp?lnotę kulturową. Wreszcie wyraża obawę, by z wielkiej idei europejskiej nie pozostało jedynie pojęcie geograficzne, kontynent o wspaniałej naturze i pięknych zabytkach, lecz bez ducha, kt?ry spaja żyjące tu ludy i ich historię.
&t;br/&t;Na kartach Kroniki Niedzielnej M?rai podejmuje wiele innych, wciąż aktualnych temat?w, jak eutanazja, fabryki literatury, prawdziwy i fałszywy patriotyzm, pisarz (czy publicysta) jako sumienie narodu. Sięga przy tym do wątk?w z życiorys?w postaci historycznych – Goethego, Skłodowskiej-Curie, Holbeina oraz popularnych postaci kultury masowej – Winnetou, Robinsona Crusoe.
&t;br/&t;Słowa, jakimi w jednym z felieton?w M?rai charakteryzuje dokonania Ludwiga B?rnego, kt?rego uważa za ojca nowoczesnego wschodnio-europejskiego dziennikarstwa, w pełni oddają istotę jego własnej publicystyki: „…z fragmentu, ze szczeg?łu umie wnioskować o całości… za kłamliwą metaforą wyczuje zakłamanego ducha wsp?lnoty… z wiadomości dnia wyciągać potrafi wnioski dotyczące historii, z tego, co przemija wywieść to, co trwałe, z nieszczęśliwego wypadku wnioskować o przeznaczeniu.”

Es ist die Nacht vor der Scheidung, in der der angesehene Budapester Arzt Imre Greiner seinen Freund aus Jugendzeiten, den Richter Kömüves, um ein dringendes Gespräch bittet. Nur von ihm glaubt er Antwort auf eine entscheidende Frage zu erhalten. Obsession und existentielle Einsamkeit, emotionale Nähe und der Zerfall einer Lebensordnung – unter der Vorahnung des Zweiten Weltkriegs verbinden sich die Schicksale dreier Menschen auf tragische Weise.

Roman prikazuje odločilni trenutek v Esterinem življenju, ko se nenadoma povežeta sedanjost in preteklost. Po dvajsetih letih se v njeno življenje nepričakovano vrne Lajos, s katerim jo je nekdaj povezovala strastna ljubezen – vse dokler se ni poročil z njeno mlajšo in lepšo sestro Vilmo. Od takrat je Estera živela skromno, a mirno življenje, ki ga zdaj ponovno razburka Lajosev prihod.
Poleg vprašanja, zakaj je sploh prišel, Estero muči tudi vprašanje, ali se je v tem času kaj spremenil. Njegov značaj, ki ga spoznavamo ob njenem spominjanju dogodkov iz preteklosti, je namreč zelo poseben. S svojo žarečo osebnostjo je lahko Lajos očaral vse v svoji bližini, vendar ga je vedno slej ko prej premagala njegova nagnjenost k laganju in goljufanju. Ozračje v romanu ostaja do konca napeto, nazadnje pa se pokaže tako, kakšen je Lajos, kot tudi to, kakšna je po svoji naravi Estera.
Esterina zapuščina (1939) je pripoved o neminljivi in hkrati neuresničljivi ljubezni, o popolni predaji ženske razvpitemu lažnivcu in grabežljivcu, vedno aktualna zgodba o ljubezni in prevari, v kateri vsak junak odigra vlogo, skladno s svojim značajem.
Roman je preveden že v številne jezike, po njem je bil leta 2008 na Madžarskem posnet tudi uspešen film.