Лучшие книги Кшиштофа Варги

Известный писатель и репортер Кшиштоф Варга по матери поляк, по отцу - венгр. Эта задиристая книга о Венгрии написана по-польски: не только в смысле языка, но и в смысле стиля. Она едко высмеивает национальную мифологию и вместе с тем полна меланхолии, свойственной рассказам о местах, где прошло детство. Варга пишет о ежедневной жизни пештских предместий, уличных протестах против правительства Дьюрчаня, о старых троллейбусах, милых его сердцу забегаловках и маленьких ресторанчиках, которые неведомы туристам, о путешествии со стариком-отцом из Варшавы в Будапешт... Турул - это, по словам автора, "помесь орла с гусём", олицетворение "венгерской мечты и венгерских комплексов". Но в повести о комплексах небольшой страны, её гротескных, империальных претензиях видна не только Венгрия. Это портрет каждого общества, которое живёт ложными представлениями о себе самом.

Почему «Текила»? Потому, что, по утверждению автора, можно подделать все: «коньяк, водяру, вискарь», даже шампанское, но не настоящую гекилу. И так же невозможно подделать настоящую музыку и жизнь. А жизнь героя «Текилы», лидера музыкальной группы, далека от той, что называется «приличной», — это выступления, музыка, алкоголь, «1равка», похмелье, снова музыка — и так бесконечно. Разорвать этот круг смогла только смерть барабанщика. Хоть она и какая-то «совсем не рок-н-ролльная»... Язык «Текилы» может шокировать — это жесткий, концентрированный молодежный сленг. Но он максимально правдиво отражает жизнь — настоящую, как текила.

Ziutku, łajzo jedna, mały psychopato, miłości mojego życia! Mój piękny kudłaczu o czarnych, mądrych oczach. To ja, Wojtek Borsuk, twój pan, z którym dzielisz życie, nadstaw uszu i posłuchaj, co mam ci do powiedzenia.

Opowiem ci o starzejących się mężczyznach: sfrustrowanych samotnością, znużonych życiem, zirytowanych polską szarzyzną i światową głupotą. Opowiem ci o tym, co się stało z tym krajem, jak wszystko zbrzydło i zidiociało. Mógłbym nawet powiedzieć, że spsiało, ale to nieprawda. Bo pies jest najlepszym, co może się przytrafić człowiekowi. Opowiem ci o zapomnianych geniuszach, zmarnowanych talentach, upadłych autorytetach. O mężczyznach, którzy uwierzyli że mogą zatrzymać czas, ale nie zauważyli, że ich świat już spłonął doszczętnie. O kobietach, które chciały żyć wiecznie, ale nie zrozumiały, że są już martwe.

A ty, Ziutku, chciałbyś po prostu mieć dobre życie, bo każdy normalny pies i każdy człowiek chce mieć dobre życie. A zarazem większość z nas, ludzi, wkłada ogromny wysiłek w to, żeby je spieprzyć i umrzeć samotnie.

András żyje siłą bezwładu. Od lat trwa w skomplikowanym związku z Ágnes, praca naukowa nad historią literatury austriackiej już dawno przestała go interesować, próbuje napisać wiekopomną powieść, ale nie potrafi wymyślić nawet pierwszego zdania. Z kumplami nad szprycerem toczy więc niekończące się dyskusje o życiu i sporcie, chadza do teatru albo na demonstracje, choć robi to wyłącznie dla Ágnes, i zapamiętale kataloguje przykłady dawnej wielkości Węgier i dawnych ich klęsk. I tylko od czasu do czasu coś tę rutynę przerwie.

W tej historii głównych bohaterów jest dwóch: András i Budapeszt, bo miasto to zbudowano właśnie dlatego, by on w nim żył, by mógł chodzić po Wielkim Bulwarze, patrzeć na budańskie wzgórza, spoglądać na Dunaj z okien autobusu 178 jadącego mostem Elżbiety i spacerować po Zugló, dzielnicy swojego dzieciństwa, które upłynęło w cieniu nieobecnego ojca, babki kalwinki i wiecznie wzdychającej matki.

Sonnenberg to nie tylko brawurowo i z poczuciem humoru opowiedziana historia życia kilkorga mieszkańców Budapesztu. To także hołd dla niezwykłej stolicy kraju, który szczyci się gwiazdami piłki wodnej, przemysłu porno i seryjnymi zabójcami. To również błyskotliwe wykorzystanie obsesyjnego i zjadliwego stylu austriackiej prozy do skonstruowania fenomenalnego bohatera.

“Varga je navikao svoje čitaoce na upadljivo tačne dijagnoze neprijatne stvarnosti. Ispod snažnog naboja ironije i groteske, bespoštedno razgolićuje i otkriva aveti individualnog i kolektivnog posrnuća. Ostaje, isto tako, veran estetici nostalgije koja je u svojoj suštini konzervativna, jer Varga je naslednik intelektualne tradicije. Aleja nezavisnosti gorak je i ironičan roman, glas je svih gubitnika, autsajdera, usamljenika, ideoloških nihilsta. To je roman o generacijski izgubljenim iluzijama, neiskorišćenim šansama, krizi identiteta i beskrajnoj usamljenosti.”
Komentari čitalaca