Кузьма Чорный - циклы произведений

Сафрон Дзядзюля, стоячы на сельсавецкім ганку, заўважыў жанчыну, якая зайшла на могілкі. Постаць яе падалася Сафрону знаёмым і нагадала адну асобу. Гадоў з дзесяць назад ён заляцаўся да Макаркавых Волькі, дачкі бежанца, што з'явіўся ў вёсцы ў гады першай сусветнай вайны. Ісці замуж дзяўчына не збіралася, бо хацела вучыцца. Да таго ж Сафрон ёй зусім не падабаўся. Каб адчапіцца ад назаллівага хлопца, Волька выказала яму ўсё, што пра яго думае. Назвала яго пустым ганарліўцам, які нікога і нічога не паважае, псуе ўсякую рэч, абы толькі да яе дакрануцца. Хоць дзяўчына гаварыла праўду, Дзядзюля пакрыўдзіўся і чакаў моманту адпомсціць...

Кузьма Чорны задуму свайго рамана "Млечны Шлях" сфармуляваў як "беларускі чалавек сярод сваіх еўрапейскіх суседзяў у часе Айчыннай вайны". Пісьменнік скончыў гэты твор незадоўга да сваёй смерці, у год вызвалення Беларусі.

Рaмaн Кузьмы Чорнага, напісаны ў 1940 годзе. «Зaмiлaвaннe дa poднaй зямлi, дa пpыpoды, xapacтвo бeлapycкix пpocтыx людзeй», — менавіта так апісваў свой твор аўтар

Кузьма Чорны — летапісец свайго часу. Грандыёзную задуму паставіў перад сабой пісьменнік: паказаць жыццё беларускага сялянства ад часоў прыгону да сучаснасці. Дзея ў рамане распачынаецца ў час першай сусветнай вайны 1914—1918 гг. і завяршаецца ў час другой сусветнай вайны. Такім чынам, адрэзак часу вызначаны. Зразумела, што за гэты перыяд адбылося шмат эпахальных падзей.